Wie heeft zich niet al eens afgevraagd wat er allemaal gebeurt in dat roestbruine gebouw bij de ingang van Stadshagen? In dat roestbruine gebouw zit jongerencentrum Level Z en dat is alles behalve een gewoon jongerencentrum. Jongeren hebben er zelf de touwtjes in handen en worden daarin ondersteund door een jongerenwerker.
Een haast unieke methode in Nederland waar jongeren niet alleen naar hun mening gevraagd wordt, maar ze hun ideeën zelf kunnen uitvoeren. Geen jongerencentrum om jongeren van de straat te houden, maar om jongeren een plaats te geven waar ze kunnen doen wat ze leuk vinden.
Bart Demmers, jongerenwerker bij Level Z en bedenker van de ABC methode, geeft aan dat gelijkwaardigheid heel belangrijk is voor jongeren en dat laat hij uitkomen in het jongerencentrum. Over de aanpak bij het jongerencentrum is nu een boek gemaakt, zodat de ervaringen met deze methode nu gedeeld kunnen worden. StadshagenNieuws kon -onder embargo- het boek alvast inzien; op 25 juni wordt het gepresenteerd.
Participatie
De achterliggende gedachte bij de ABC methode gaat terug naar hoe naar jongeren en jongerenwerk gekeken wordt. Zo schrijft het ABC-boek voor: “Jongeren zijn burgers. We willen graag dat burgers meebeslissen en in staat zijn (worden gesteld) om invloed uit te oefenen op hun eigen leefomgeving, met andere woorden: participeren. Sterker nog, het Europees Grondrecht stelt dat alle kinderen en jongeren de kans moeten krijgen gehoord te worden, serieus genomen moeten worden en de kans moeten krijgen te participeren in besluitvorming die hen aangaat.”
Om dit te kunnen doen hebben jongeren sociale en maatschappelijke competenties nodig, zoals het dragen van verantwoordelijkheid, samenwerken en communiceren, aldus het ABC-boek. Jongeren zijn prima in staat deze competenties te ontwikkelen, maar in het dagelijks leven zijn er te weinig momenten waarop ze kunnen participeren en zich deze competenties eigen kunnen maken; situaties waarbij jongeren fouten mogen maken en toch verantwoordelijkheden krijgen.
Leren
In Level Z krijgen jongeren verantwoordelijkheden en tegelijk de ruimte om fouten te maken. “Het is bij een verantwoordelijkheid belangrijk dat je er knetterhard voor gaat en je door anderen ter verantwoording wordt geroepen” aldus Bart. “We leren jongeren dat als je ergens voor verantwoordelijk bent, je dat niet in je eentje doet maar anderen om hulp vraagt. Als het dan niet helemaal volgens verwachting is gegaan, dan geef je je fouten gewoon eerlijk toe. Samen met andere jongeren kijk je naar hoe je dit de volgende keer beter kunt doen.”
Bij de ABC methode staat voor de A voor Actie, de B voor Beslissen en de C voor Communicatie. Kort samengevat: Jongeren kunnen hun eigen ding doen (Actie) en worden daarbij geholpen door een jongerenwerker of andere vrijwilligers. Iedereen mag meebeslissen over alle zaken binnen het jongerencentrum waardoor nieuwe ideeën en activiteiten kunnen ontstaan. En zaken worden open en eerlijk besproken met elkaar (Communicatie).
Vrijwilligers
Dat deze methode niet alleen een leuke theorie is, maar zich ook in de praktijk uit blijkt uit de betrokkenheid van jongeren bij Level Z. Ruim honderd jongeren zijn vrijwilliger bij het jongerencentrum en houden daarmee het centrum draaiende: van het organiseren van activiteiten, de bar bemensen, het toezicht houden op elkaar, het doen van de inkopen tot het beslissen wat er verkocht wordt en welke prijzen gehanteerd moeten worden.
Door taken en verantwoordelijkheden bij de jongeren zelf neer te leggen voelen ze zich betrokken en ontwikkelen ze competenties. Uitgangspunt hierbij is dat jongeren van elkaar leren, dat ze leren door te doen en dat ze verantwoordelijkheid dragen voor wat ze doen. Bart: “Jongeren ontwikkelen vaardigheden door dingen te ervaren en die ervaringen vervolgens weer te delen met elkaar. Ze nemen makkelijker iets van een andere jongere over dan van een volwassene.”
Samenwerken
Het participeren van jongeren in Level Z vindt al vanaf het begin plaats. Alles wat er staat en hoe het vormgegeven is heeft plaatsgevonden in samenwerking met de jongeren, aldus Bart. Bij de ontwikkeling van Level Z heeft de gemeente randvoorwaarden en kaders gesteld, waarna honderden jongeren zich vervolgens in werkgroepen hebben ingezet om het project te realiseren. Die methode werkt nog steeds. Tientallen vrijwilligers zetten zich in voor Level Z en als iemand iets wil doen in Level Z dan kan dat. “We vragen waar jongeren goed in zijn, wat ze leuk vinden en vooral wat ze willen leren. Verder maakt het niet uit of je 12 of 18 jaar bent, welke afkomst je hebt of welke autisme verwante stoornis je hebt.” vertelt Bart. “We vragen wel aan jongeren waar we rekening mee kunnen houden of waarmee we heb kunnen helpen, maar welk etiketje ze hebben is verder geen issue. Het gaat er om wat je doet bij Level Z. Daarop waarderen de jongeren binnen Level Z elkaar.”
Level Z is voor bezoekers geopend op woensdagmiddag en -avond, vrijdagavond en zondagmiddag. Tijdens deze momenten komen er gemiddeld tussen de 50 en 100 jongeren. Naar schatting van Level Z komen in totaal zo’n 500 jongeren uit (vooral) Stadshagen met enige regelmaat naar het jongerencentrum.
Meer informatie over Level Z is te vinden op level-z.nl.